Anne-Clotilde Picot (Ikea): "Het is beter om de nadruk te leggen op wat je wel goed kunt doen"

Enkele weken geleden publiceerde Ikea zijn Climate en Sustainability Report voor 2021. Daarin blikt de Zweedse meubelfabrikant terug op zijn doelstellingen om zijn klimaatvoetafdruk terug te dringen en neemt de gemaakte vorderingen onder de loep. Een mooie gelegenheid om de Belgische prioriteiten te toetsen aan de internationale ambities, in het gezelschap van Anne-Clotilde Picot, business development & innovation manager bij Ikea Belgium.

Laten we maar beginnen met een sceptische vraag. Hoe authentiek kan jullie engagement als commerciële multinational voor een duurzamere wereld zijn?

OK, enige duiding is hier op z’n plaats. Ikea heeft Scandinavische roots en is ontstaan in een arme landbouwregio, waardoor de noodzaak om spaarzaam om te gaan met natuurlijke rijkdommen de groep in de genen zit, denk ik. Anderzijds zijn we een groot bedrijf, waardoor onze activiteiten een aanzienlijke impact kunnen hebben. Letterlijk, door de producten die we aanbieden, maar ook door de boodschap die we uitdragen. Daarmee kunnen we zowel institutionele partijen als onze klanten inspireren tot actie voor duurzaamheid. Dat geldt ook voor ons eigen beleid en gedrag; onze reikwijdte geeft ons de mogelijkheid én de verantwoordelijkheid om bij te dragen aan een duurzamere wereld.

Het klopt inderdaad dat we geen NGO zijn, maar een commercieel bedrijf en dat we bijgevolg rekening moeten houden met een economische realiteit. Als we willen blijven meetellen in de toekomst, zullen we ons model en onze manier van werken echter moeten aanpassen. Ik denk dan aan grondstoffen bijvoorbeeld. Doordat ze almaar schaarser worden, zijn ze een van de pijlers in ons duurzaamheidsbeleid. Als we producten willen blijven verkopen voor betaalbare prijzen, zullen we alternatieven moeten zoeken voor de grondstoffen die we tot dusver gebruikten. En investeren in recyclage en hergebruik. Zo verbinden we ons ertoe om tegen 2030 voor de productie van onze spullen minstens een derde gerecycleerd hout te gebruiken. Vandaag is dat nog 14%.

Ondanks deze inspanningen en het ‘groenere imago’ van Ikea, is het wantrouwen van consumenten tegenover bedrijven groot als het om ecologisch engagement gaat. Zijn jullie niet bang te worden beschuldigd van greenwashing?

We zijn daar heel lang erg bang van geweest en hebben dus gedurende lange tijd niets gezegd over onze inspanningen inzake duurzaamheid. Vandaag zitten we in een andere dynamiek: we moeten dingen doen en niet bang zijn om erover te praten. Transparantie is daarbij belangrijk, net zoals geen dingen zeggen die niet stroken met de werkelijkheid of je fouten toegeven en verhelpen. Ik denk dus dat we onszelf niet als perfect hoeven voor te stellen om iets te verkopen dat niet bestaat: dat zou een vorm van greenwashing zijn.

Anderzijds is de coherentie tussen wat we doen en wie we zijn belangrijk. Ikea concentreert zich op het leven thuis, dat is een onderwerp waar we weten waarover we het hebben, waar we een impact kunnen hebben, dus spitsen we onze inspanningen daarop toe, in plaats van ze te versnipperen.

Hoe bedoel je?

Het leven thuis is een domein waar we legitimiteit genieten. Daar proberen we om te beginnen onze eigen activiteiten duurzamer te maken en zo zelf onze milieu-impact te beperken. Daarmee bedoel ik ook de activiteiten van onze werknemers bijvoorbeeld: 38% van hen komt vandaag werken met de fiets of het openbaar vervoer. Op grotere schaal moet binnen de drie jaar de laatste mijl van al onze leveringen elektrisch verlopen. Nog zo’n doelstelling is de omschakeling van al onze verwarmings- en aircosystemen naar hernieuwbare energie; tegen 2030 moeten die volledig functioneren zonder fossiele energie. De roadmap om die doelstellingen te bereiken is er, we beginnen dit jaar.

Daarnaast proberen we ook met onze producten bij te dragen aan een duurzamere levenswijze thuis. Daarom zijn we bijvoorbeeld gestart met de verkoop van thuisbatterijen op zonne-energie; de verkoop van alkalinebatterijen hebben we dan weer stopgezet en we promoten LED-verlichting, om maar een paar voorbeelden te geven. 50% van alle transacties in onze winkels bevat nu minstens één duurzaam product. Ook in het voedsel dat we serveren streven we naar zoveel mogelijk plantaardige alternatieven.

Een andere pijler in ons duurzaamheidsbeleid is de uitbreiding van het circulaire circuit, zodat de producten een langer of tweede leven verzekerd is, doordat ze ofwel hersteld ofwel tweedehands verkocht worden. In alle acht winkels in België hebben we nu een Circular Hub en we hebben ook een Buy back & Resale dienst opgericht.

Die doelstellingen zijn bijzonder ambitieus; we hebben ze dan ook opgedeeld in kleinere die we allemaal proberen te behalen.

Naast jullie groene inspanningen behoort jullie maatschappelijke rol ook tot jullie duurzaamheidsdoelstellingen.

Inderdaad en daar zijn veel mogelijkheden. In België hebben we besloten om ons te concentreren op degelijke huisvesting. Iedereen heeft daar recht op, maar dat is niet altijd het geval, ook niet in België. We concentreren ons op de zeer kwetsbare groep van jongeren en eenoudergezinnen. In 2021 hebben we aldus 400 eenoudergezinnen en 31 opvanghuizen ondersteund met de levering van basismeubilair.

We werken ook samen met de Koning Boudewijnstichting in het kader van het Place Called Home Fonds, dat zo’n half miljoen euro geïnvesteerd heeft in projecten voor kwetsbare jongeren.

En iets wat ik zelf erg belangrijk vind, is het interne vrijwilligerswerk voor verenigingen dat onze werknemers leveren tijdens hun werkuren. Daarnaast proberen we een steentje bij te dragen aan een betere integratie van vluchtelingen; we hebben vorig boekjaar 27 vluchtelingen in opleiding gehad als stagiairs, met de bedoeling ze aan het einde van de periode een grotere kans op werk te geven; 16 van hen blijven bij Ikea werken na hun stage.

Heb je nog een persoonlijke tip voor een duurzamere levenswijze?

Elk gebaar telt, hoe klein ook. Je hoeft niet per se een pasionaria in ecologie te worden; niemand is perfect, het is belangrijk een inspanning te leveren en bewust te consumeren. Vraag je af: wat heb ik echt nodig? Waar heb ik in zin? En hoe kan ik beide zo milieuvriendelijk met elkaar verzoenen? Zo help je de wereld vooruit? Het heeft geen zin angst te zaaien, het is beter om de nadruk te leggen op wat je wel goed kunt doen.

(copyright foto: Benjamin Brolet)