Fr

BRANDS

Amerikaanse bedrijfsleiders kiezen paars, door Fons Van Dyck (BBDO)

Zondag 3 November 2024

Amerikaanse bedrijfsleiders kiezen paars, door Fons Van Dyck (BBDO)

De campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen gaat stilaan naar een hoogtepunt (of dieptepunt op vlak van modder gooien). Het is meer dan ooit hard tegen onzacht. Opmerkelijk is de hyper activistische rol die Tesla-baas Elon Musk speelt in de campagne van Donald Trump. Dat lijkt een trendbreuk van betekenis. De voorbije jaren zijn Amerikaanse bedrijfsleiders zich immers steeds nadrukkelijker progressief en links gaan profileren, zo leert recent onderzoek.

Decennialang werden grote Amerikaanse bedrijven afgeschilderd als een conservatief bolwerk. Maar sinds een aantal jaren lijkt het tij te keren. Grote bedrijven, ooit trouwe bondgenoten van conservatieve politici, hebben talloze progressief georiënteerde verklaringen afgelegd over sociale en milieukwesties. Wat dan weer heeft geleid tot kritieken over het zogenaamde "woke-kapitalisme". Denk maar aan reclamecampagnes van bijvoorbeeld Nike met de  de zwarte voetballer Colin Kaepernick of recenter Bud Light met een  transgender influencer in de hoofdrol.
 
De Amerikaanse onderzoeker Reilly Steel, verbonden aan de Columbia Law School, nam de proef op de som en analyseerde de campagnebijdragen van 97.469 CEO’s en managers van 9.005 Amerikaanse bedrijven om de veranderende ideologische posities van deze bedrijfsleiders in de eerste twee decennia van het nieuwe millennium in kaart te brengen. 
 
De resultaten onthullen belangrijke verschuivingen in het politieke landschap van het Amerikaanse bedrijfsleven in de afgelopen jaren. Zo ontdekte Steel dat de gemiddelde ideologie van deze bedrijfsleiders  tussen 2001 en 2022 betekenisvol naar links is verschoven, beginnend met een bescheiden conservatieve kanteling om uiteindelijk rond het politieke midden te belanden. Er is wel een verschil tussen de positie van CEO’s en managers. De meeste CEO's blijven conservatief, ook al zijn progressieve CEO's steeds talrijker geworden, terwijl vooral senior managers zijn overgestapt naar een sterk progressieve opstelling. Over het algemeen zijn alle functies in de loop van de tijd progressiever geworden. 
 
Maar in tegenstelling tot de perceptie dat links de grote bedrijven heeft overgenomen, blijven ook conservatieven nog steeds present onder de bedrijfselites. Het Amerikaanse bedrijfsleven is dus noch rood noch blauw, het is paars, zo concludeert Steel. Klinkt herkenbaar.
 
Het Amerikaanse onderzoek loopt tot 2022. Op vlak van financiering van campagnes lijkt de trend zich in 2024 door te zetten. De progressieve Kamala Harris haalt sinds afgelopen zomer meer campagnegeld op dan haar conservatieve tegenstander Donald Trump. Maar Elon Musk gaat veel verder dan alleen financiële steun geven aan Trump. Hij heeft zich ook ontpopt als een activistische militant ter rechterzijde. Dat gaat tegen de trend in. Maar Musk is al vaker een trendsetter gebleken. Met succes. Begin november weten we of zijn campagne voor Trump ook effectief zal gewerkt hebben.
 
In ons land bestaat er naar mijn weten geen onderzoek naar de ideologische of politieke voorkeuren van individuele bedrijfsleiders of managers. Wel toont electoraal onderzoek al vele jaren aan dat hogere sociale klassen (waaronder bedrijfsleiders) in meerderheid geneigd zijn om voor partijen te stemmen die de vrije markt en vrij ondernemerschap hoog in hun vaandel hebben staan (Open VLD, N-VA en CD&V). Een aantal onder hen heeft zich in het recente verleden wel geleend tot een politiek mandaat, maar dat bleek heel vaak geen onverdeeld succes. Velen zijn wel gemeend geëngageerd in goede werken en goede doelen, vaak als anonieme mecenas, soms ook voor het voetlicht. 
 
Sommigen onder hen hebben de afgelopen jaren wel publiek positie ingenomen rond progressieve thema’s zoals diversiteit, gendergelijkheid, strijd tegen racisme of de opwarming van de aarde. Een beetje in het spoor van hun Amerikaanse collega’s. Denk bijvoorbeeld aan Jef Colruyt of Wouter Torfs. Economisch rechts en ethisch links, heet dat volgens de electorale breuklijnen van politicologen. Maar naar een mogelijk ‘paarse’ voorkeur van bedrijfsleiders in het stemlokaal blijft het vooralsnog gissen.

Archief / BRANDS