Media Marketing | News | SXSW en het T-shirt van Jay Graber, door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

SXSW en het T-shirt van Jay Graber, door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

Na de presentatie van Astro Teller en zijn vrienden, en nadat ik opnieuw wat energie bijgetankt had in de vorm van nog maar een latte (op SXSW is slapen facultatief) haastte ik me naar de keynote van Jay Graber, benieuwd naar wat voor opwindends de CEO van Bluesky deze keer in petto zou hebben.

Ik kwam precies op tijd. En dat het boeiend zou worden, was meteen duidelijk: op haar T-shirt prijkte in grote letters de Latijnse zin "Mundus sine Caesaribus". Een wereld zonder keizers dus, zonder heersers, of, in hedendaagse termen, zonder de autocraten van Big Tech.

Graber’s boodschap was allesbehalve subtiel en zorgde instant voor de nodige beroering bij het publiek: ’t is immers niet elke dag dat een simpel T-shirt erin slaagt om Romeinse geschiedenis te combineren met een oproep tot het einde van digitale (en laten we eerlijk zijn, ook politieke) tirannie, zeker in een Amerika waar de schaduw van Trump nooit ver weg is.

Jay Graber staat al een tijdje op mijn radar.

Ze is een van de rijzende sterren binnen de beweging voor een gedecentraliseerd web. Met Bluesky bouwt ze niet zomaar een platform, maar een volledig protocol dat gebruikers de macht teruggeeft door eliminatie van de centrale autoriteit waaraan zoveel sociale mediagiganten vasthouden. Simpel gezegd in Elmo-taal: ze staat aan het hoofd van een snelgroeiend platform dat op Twitter (X) lijkt, maar dan zonder super vilains, zonder extreemrechtse algoritmes en, vooral, volledig gedecentraliseerd.

En dat laatste is cruciaal. Terwijl Facebook (sorry, Meta) en Twitter (X, als je per se wilt) onze realiteit vormgeven met hun algoritmes en datavergaring, wil Graber iets helemaal anders. Bluesky belooft een toekomst waarin iedereen zijn eigen sociale server kan kiezen, controle heeft over zijn eigen data en kan weigeren om als product behandeld te worden.

In een tijd waarin privacy een reliek uit het verleden lijkt, komt ze met een visie op sociale media die meer wegheeft van e-mail: SoMe zijn interoperabel, worden beheerd door gebruikers zelf en zijn moeilijk door een enkel bedrijf te monopoliseren. Ze noemde Zuckerberg of Musk niet expliciet (misschien zou dat te doorzichtig zijn geweest), maar de hint was overduidelijk: als je een lans wilt breken voor een alternatief voor de techgiganten, hoe kan je dat beter dan met een T-shirt dat oproept tot een wereld zonder keizers?

Graber doet de fundamenten van sociale media op hun grondvesten daveren door gedecentraliseerde protocollen te promoten en in twijfel te trekken dat een enkel bedrijf de controle zou moeten hebben over de data en stem van miljarden mensen. De architectuur van Bluesky weerspiegelt die filosofie: elke post behoort toe aan de auteur ervan en iedereen kan zijn data meenemen naar waar hij wil. Privacy en controle zijn geen oppervlakkige features, maar de kernpijlers van het project.

Ook haar benadering van leiderschap is anders. In tegenstelling tot de klassieke oprichters die dromen van een lucratieve beursgang of een gigantische overname, lijkt Graber zich oprecht te willen inzetten voor de bouw van een duurzaam ecosysteem op lange termijn dat niet gedreven wordt door winsthonger, maar beheerd wordt door de gemeenschap.

Het SXSW-publiek lustte er wel pap van, vooral toen ze het had over de nadruk op transparantie en verantwoordelijkheid. De Q&A-sessie die volgde zat stampvol. Hoe modereer je hate speech in een gedecentraliseerd systeem? Zal dat juist niet leiden tot afgesloten ideologische bubbels? Is dit echt haalbaar, of gewoon een utopische illusie?

Graber ontweek geen enkele vraag. Ze erkende de complexiteit van het probleem – moderatie is immers een nachtmerrie voor elk platform – maar hield vol dat community governance op de lange termijn veerkrachtiger zou zijn.

Een waardevol punt, zeker als je kijkt naar de chaos die ontstaat als een enkele persoon de macht krijgt om een platform met ijzeren hand en naar goeddunken te besturen.

Ze schetste een ambitieuze en verfrissende roadmap, ver verwijderd van de traditionele bedrijfsmodellen. Haar doel? Een open protocol bouwen dat je kunt vergelijken met een e-mailsysteem, waarbij iedereen zijn eigen server kan kiezen op basis van de regels en cultuur die hem of haar aanspreken. Niet tevreden met de sfeer van een bepaalde server? Kies dan een andere. Of maak er zelf een. Het idee is dat de macht bij de gebruikers ligt, niet bij de bedrijven.

"Sociale media gaan niet alleen over content", zei ze vastberaden. "Het gaat over gemeenschap en identiteit. Als we een echt open netwerk kunnen bouwen, geven we mensen de kans om hun eigen ruimtes vorm te geven zonder angst dat een of andere keizer zomaar opeens de regels verandert."

Haar slotverklaring werd met een daverend applaus ontvangen: "We verdienen een toekomst die niet wordt bepaald door een handvol poortwachters. Laten we ze samen bouwen". Met een paar aanpassingen had dit bijna als een oproep tot revolutie kunnen klinken.

De nieuwe orde?

Toen ik de keynote verliet, voelde ik een vleugje optimisme – het soort optimisme dat op SXSW mijn gebruikelijke technologische scepsis soms op losse schroeven zet. Misschien was het de cafeïne, of misschien – heel misschien – zijn mensen zoals Jay Graber daadwerkelijk bezig de spelregels te herschrijven.

Haar T-shirt was niet zomaar een kledingkeuze. Het was een vlag, een manifest voor iedereen die genoeg heeft van de paternalistische platformen en de corrupte politiek die ze met zich meebrengen. "Mundus sine Caesaribus" klinkt misschien dramatisch, maar zo is ook de realiteit waarin een handvol bedrijven de controle heeft over ons digitale leven. Zelfs hier, in ons kikkerlandje van beleefde mensen.

Met Astro Teller en zijn pleidooi voor versneld falen en Jay Graber die de digitale keizers wil omverwerpen, heeft deze editie van SXSW veel weg van een gigantisch bootcamp voor grote ideeën.

Daily	Freemium access
5 x week	MM e - News
1 x week	MM Brunch
1 x week	MM Tech
10 x year	MM Best of Research
10 x year	MM Blue
4 x year	MM Magazine (digital)

SXSW en het T-shirt van Jay Graber, door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

Archief / TRAINING&BOOKS

SXSW 2025: De mens is een raar wezen, maar laten we hem erbij houden, door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

Astro Teller: mijn innerlijke scepticus heeft nood aan een (moon)shot, door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

De toekomst is behoorlijk ingewikkeld (deel 2), door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

De toekomst is behoorlijk ingewikkeld (deel 1), door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

SXSW: Verhalen en keuzes, door Danny Devriendt (IPG Dynamics)

Make America GAGA, door Fred Bouchar (MM)