Fr

TRAINING&BOOKS

Make America GAGA, door Fred Bouchar (MM)

Zondag 9 Maart 2025

Make America GAGA, door Fred Bouchar (MM)

Wat als het behoud van kennis stilaan een daad van verzet wordt in de Verenigde Staten? Terwijl de Stand up for Science-beweging haar eerste grote bijeenkomst organiseerde op 7 maart om het “obscurantistische offensief (*) van het Witte Huis tegen wetenschappelijk onderzoek aan te klagen, trekt PEN America aan de alarmbel met betrekking tot het toenemende aantal boeken dat in Amerikaanse scholen verboden wordt.
 
En terecht. De vereniging die zich toelegt op de bescherming van de vrije meningsuiting, registreerde meer dan 10.000 verboden boeken in 29 staten en 220 openbare onderwijsdistricten in de States. Tijdens de periode van juli 2023 tot juni 2024 alleen al.
 
Uit het verslag van PEN blijkt dat vooral boeken die gaan over onderwerpen als ras, seksualiteit en genderidentiteit onder de verbodsijver vallen. Nog volgens het verslag neemt de censuur steeds vaker boeken in het vizier die kwesties aankaarten waarmee jongeren in hun dagelijkse werkelijkheid te maken krijgen, van drugsgebruik, zelfmoord of depressie tot mentale problemen of seksueel geweld.
 
PEN benadrukt dat deze campagne die de controle wil verwerven over wat er in de openbare scholen gelezen wordt, almaar intensiever wordt. Ze wordt gevoerd onder impuls van conservatieve groepen die een steeds grotere invloed uitoefenen. Momenteel betreft 90% van de gevallen van literaire censuur slechts drie staten, elk in Republikeinse handen (Florida, Iowa en Texas).
 
In 1953 publiceerde Ray Bradbury zijn cultroman ‘Fahrenheit 451’: een dystopie die een Amerikaanse samenleving schetst waarin boeken worden verbrand door “brandweermannen”. Zover is het gelukkig nog niet en hebben sommige staten zoals Californië en Illinois wetten goedgekeurd die het verbieden … om boeken te verbieden, op basis van het Eerste Amendement.
 
Ondertussen behoort ‘Fahrenheit 451’ tot de klassiekers die vaak verboden worden, samen met ‘1984’ (George Orwell), ‘To Kill a Mockingbird’ (Harper Lee), ‘The Color Purple’ (Alice Walker), ‘The Adventures of Huckleberry Finn’ (Mark Twain), ‘Of Mice and Men’ (John Steinbeck), ‘The Bluest Eye’ (Toni Morrison) en ‘The Handmaid’s Tale’ (Margaret Atwood).
 
Zelfs het fantastische ‘Even Cowgirls Get the Blues’ van de onlangs overleden Tom Robbins, een van mijn favoriete auteurs, staat op de zwarte lijst in de openbare scholen van Duval County in Florida. Op zijn laatste rustplaats zal de ‘gevaarlijkste schrijver ter wereld’ ongetwijfeld een veel originelere metafoor vinden om de verstomming die de almaar wansmakelijkere excessen van het trumpisme te omschrijven. Bijvoorbeeld een te grote, trots opgerichte middelvinger in plaats van een duim.

(*) zie de uitstekende cover in Libération van 6 maart over het onderwerp

Archief / TRAINING&BOOKS