New Talent - Arthur Brouns: "Wellicht ligt de sleutel voor het nieuwe creatieve proces in een samenwerking met AI"

Deze rubriek is gewijd aan de jonge talenten in onze sector die we zowel willen ondersteunen als in de schijnwerpers zetten aan de hand van portretten en interviews. Voor deze MM Blue viel onze keuze op composer Arthur Brouns. Hij werkte al voor gerenommeerde cultuurhuizen en artiesten, maar ook voor merken als Nike, Marie Jo en voor een serie voor Netflix. Een gesprek over de rol van AI in composing, de balans tussen ‘commercieel’ en ‘creatief’ werk en over de tanende verloning voor menselijke creatie.

Je mag jezelf sinds een paar jaar composer noemen. Wat deed je hiervoor?

Ik ben al sinds mijn tienerjaren producer en dj en had het geluk dat ik opgepikt werd in de scene waarin ik toen actief was. Ik draaide wekelijks in clubs en ook op festivals, zoals Tomorrowland en Dimensions Festival in Kroatië. Tien jaar geleden ben ik daar mee gestopt, omdat ik op een minder clubgerichte manier met muziek wilde bezig zijn. Ik heb even een muzieklabeltje gerund en ik heb ook een tijdje voor enkele Belgische geluidshuizen gewerkt. Tijdens mijn studies ben ik me dan echt op composing beginnen focussen, met als resultaat enkele soundtracks voor kortfilms, zoals voor de eerste kortfilms van Anthony Nti. Na mijn studies verhuisde ik naar Sofia om daar een master te volgen aan de Film Scoring Academy of Europe. De decaan van de school was de ex-vicepresident of music van Disney. Hij superviseerde onder meer de soundtracks voor The Lion King, The Beauty & The Beast als music producer en hij heeft de carrière van Hans Zimmer gelanceerd. Hij heeft me doen beseffen dat composing een craft is en dat ik er talent voor had. Dat gaf me vertrouwen om het vak te leren.

Tijdens je master werkte je al als composer?

Ik had mijn portfolio met enkele reclameopdrachten doorgestuurd naar een vijftiental Belgische composers. Michelino Bisceglia beantwoordde mijn mail en hielp me op weg met al mijn vragen. We zijn niet lang daarna beginnen samenwerken en ik heb veel van hem geleerd. Ik ben nu al vier jaar zijn assistent. We deden al veel projecten samen in Praag en Boedapest. Hij dirigeert met internationale orkesten en ik functioneer dan als score supervisor. Ik moet er dus voor zorgen dat wat de componist heeft gecomponeerd, overeenkomt met wat we horen in de studio en dat het binnen de voorziene tijd wordt opgenomen.

Na je master bleef je in Sofia wonen.

Na mijn studies en een stage stelde de school me een job voor als productiemanager en daarna technology manager. Ik zorg ervoor dat alle software en hardware die de studenten nodig hebben aanwezig zijn. Sinds dit jaar ben ik ook course leader en geef ik het vak muziektechnologie. Ik leer de studenten orkestrale filmmuziek maken op de computer. Het technologische aspect in composing evolueert razendsnel en het is mijn job om de studenten hierin bij te scholen en up-to-date te houden wat betreft de trends in de industrie.

Welke AI’s zijn momenteel relevant in music composing?

Ik maak het onderscheid tussen Artificial Narrow Intelligence (ANI). Dat zijn zaken zoals ChatGPT en Gemini die werken op basis van een language learning model. Dat soort AI is nu gedemocratiseerd. De volgende stap is Artificial General Intelligence (AGI). Dat zal alle vaardigheden die we als mens beheersen, kunnen verbinden met elkaar.

Op het vlak van muziektechnologie in ANI zijn er generatieve plug-ins waarbij je bijvoorbeeld oneindig drums kan genereren, gebaseerd op een sample (TensorPunk Mace). Nieuw is de SynthGPT synthesizer waarbij je een tekst ingeeft zoals “seventies bassline uit ‘Chameleon’ van Herbie Hancock” waarna de AI die sound dan genereert. Er is ook AIVA, een AI composition software. Je geeft de tool referenties, een toonaard of een maatsoort en op basis van die data componeert de AI een stuk voor de gebruiker. Voor eenvoudige muziek kan dat geloofwaardige resultaten opleveren, maar voor complexere muziek nog niet. Dat ligt ook aan het feit dat die tools nog nieuw zijn en nog meer datatraining nodig hebben. Het is echter een kwestie van tijd vooraleer AI-tools kwalitatieve muziekstukken zullen kunnen genereren. Kijk maar hoe snel de evoluties in video zijn gebeurd op een jaar tijd. Een à twee jaar geleden kreeg je nog absurde beelden als je een prompt invoerde, maar nu bieden die AI’s hyperrealistische en overtuigende beelden met ChatGPT’s Sora.

Ook merken zijn er overigens al mee aan de slag gegaan. Zo voerde Huawei een campagne waarbij het ‘Unfinished Symphony’ van Schubert afwerkte met AI. Een composer werkte samen met een AI om dat ideaal te bereiken. Wellicht ligt in zo een samenwerking de sleutel voor het nieuwe creatieve proces...

Hoe bedoel je?

Wellicht gaat mijn rol als composer op termijn evolueren. Ik zal nog steeds componeren, maar ook evolueren in de rol van creative director en curator van AI output. Ik zal dan samenwerken met AI om een soundtrack te maken. Het businessmodel in mijn vak zal veranderen. De vraag naar customized muziek daalt nu al en bedrijven gebruiken veel meer stockmuziek en library music. Je voelt ook een soort van onrust in de creatieve sector. Artiesten vrezen voor hun financiële toekomst.

Vroeger waren sessiemuzikanten bang voor de komst van synthesizers en samplers omdat ze dachten dat ze vervangen gingen worden, maar in de plaats daarvan werd er meer muziek geproduceerd en verloren ze juist niet hun job. Maar het verschil zit hem in het feit dat machines nu ook gaan zorgen voor de creatie. Gmail vult je zinnen aan in een mail. Iets gelijkaardigs zal gebeuren met melodieën en harmonieën. De AI zal bijvoorbeeld bij je composities vier verschillende versies van een mogelijk resultaat laten zien. Dan wordt muziek maken nog verder gedemocratiseerd, ook voor mensen die er minder van kennen. Je hebt niet meer per se de craft en de insights van een expert nodig om iets te componeren… Wat met copyright? Het zijn allemaal ethische vraagstukken waar ik ook niet altijd het antwoord op heb.  

Wordt het geen eenheidsworst?

Noam Chomsky noemt het de grootste plagiaatmachine aller tijden. Voor de huidige AI-tools klopt dat wel, vind ik. AI is als een kind. Het kopieert, het ontdekt referenties en het leert de wereld van mensen en concepten begrijpen. Dat is ook wat de mens doet. Als je leert schrijven, films maken en componeren, kijk je ook naar referenties en daarna ga je alles wat je hebt geleerd synthetiseren. Op een bepaald moment gaat de AI echter zelf concepten beginnen verzinnen. Dat zal ongezien zijn. We hebben nog nooit een intelligentie gecreëerd die groter is dan onszelf. Er is nu een race tegen de klok bezig bij bedrijven om de allereerste AGI en ASI te ontwikkelen. Dat wordt een superwapen. En de regulering komt te traag op gang. De recente staking van de scenarioschrijvers in Hollywood was in dat opzicht wel hoopvol. Een ander voorbeeld was dat studio’s de gezichten van acteurs en actrices digitaal scannen om ze vervolgens zonder toestemming en vergoeding te gebruiken, maar de sector heeft zich daar met succes tegen verzet. Onze stem kan dus wel degelijk gehoord worden.

Je werkt ook geregeld voor merken. Wat staat er al in je portfolio?

Ik heb in 2020 voor Nike en Koché een soundtrack gemaakt voor een film over een van hun kledinglijnen. Voor Marie Jo en PrimaDonna heb ik muziek geschreven voor een campagne en Jupiler vroeg me om hun miniserie ‘Believe’ naar aanleiding van de kwalificatieronde van de Rode Duivels voor het EK 2024 van een soundtrack te voorzien. Op internationaal vlak werkte ik al voor Netflix, en meer bepaald voor de serie ‘Encounters’. Daar zat ik in het team van composers. Vorig jaar schreef ik de soundtrack voor een episode van Ted-Ed. Mijn muziek zit ook in de vaste muziek libraries van de Franse zender 6Play.

Je werkt ook samen met de gerenommeerde choreograaf Wim Vandekeybus.

Tijdens mijn studies leerde ik de zoon van Wim kennen. Hij heeft mijn eindwerk, waarbij dans, orkestrale en elektronische muziek samenkwamen, geregisseerd. Wim Vandekeybus spotte dat werk en vroeg me vervolgens om een soundtrack te maken voor Bloedbruiloft, zijn stuk voor het Internationaal Theater Amsterdam. We hebben onze samenwerking verdergezet bij zijn stuk ‘Infamous Offspring’. Warren Ellis schreef het gros van de muziek, maar ik heb dit nog vervolledigd en ook het sound design verzorgd. Momenteel werk ik aan het project ‘Inzozi Zanjye’ van de Belgisch-Rwandese artieste Dushime in een productie van Bozar.

Merk je een verschil tussen je zogenaamd ‘commercieel’ werk en je werk voor kunst- en cultuurhuizen?

Je werkt altijd met creatieve mensen. Ik vind reclame of commerciële opdrachten dus even creatief als een soundtrack voor film of theater. De formats zijn gewoon anders. Het is korter en wellicht wat ‘catchier’. Merken hebben ook een visie en een identiteit die moeten vertaald worden in een soundtrack. Daar heet dat dan sonic branding. Mijn rol als composer is altijd dezelfde, meer bepaald om via klank te vertolken hoe het publiek zich moet voelen.

Wie of wat inspireert je?

John Williams! In ons vak praten we veel over AI, maar de composer met de meeste Oscarnominaties is iemand die enkel potlood en papier gebruikt. Hij heeft geen AI nodig, want hij doet het sneller met zijn pen. Aan de andere kant van het spectrum heb je Ludwig Göransson die volop experimenteert met nieuwe technologie. Hij schreef de soundtrack voor Oppenheimer. Richard Devine is ook een voorbeeld. Hij maakte soundlogo’s voor Apple en is altijd mee met elke nieuwe plug-in, software of technologie. Hij maakt daar ook innoverende en creatieve muziek mee.

Wat wil je, los van alle opdrachten, nog bereiken?

Ik ben nu aan mijn eigen album bezig. Ik zoek in mijn eigen werk graag een hybride, progressieve vorm van orkestrale muziek en elektronische muziek op. Op termijn wil ik dat live brengen, samen met een akoestisch ensemble.