Weet jij wat NFT's zijn? Ze baanden zich in volle cryptohype een weg doorheen verschillende sectoren - van gaming, kunst, tot de eventsector, e-sport en zelfs cinema - en vallen ondertussen in de smaak bij alsmaar meer merken. Waarom, hoe en voor welk(e) doeleind(en)? Tekst en uitleg in dit artikel.
Op 25 februari veilde Christie's voor de allereerste keer een 100% digitaal kunstwerk, het inmiddels beroemde
'Everydays: The First 5.000 Days'. Het betrof een collage van tekeningen en animaties die gedurende 5.000 dagen achter elkaar werden gemaakt en die samen een immens gekleurd mozaïek vormen, waarvan de dimensies worden gemeten in pixels. De maker, de Amerikaan Beeple die in het gewone leven Mike Winkelmann heet, is momenteel een van de drie rijkste nog levende artiesten ter wereld, net na David Hockney en Jeff Koons. En dat is niet gelogen, 'Everydays' werd verkocht voor 69,3 miljoen dollar.
Maar hoe kun je de exclusiviteit op een virtueel werk verwerven, denk je nu misschien. Tot nog toe werd de eigendom van een werk ten opzichte van mogelijke kopieën altijd geverifieerd door twee elementen: de handtekening van de kunstenaar en het echtheidscertificaat, dat per definitie gekoppeld is aan het materiële object. Voor de virtuele kunst heeft Mike Winkelmann een oplossing gevonden: hij versleutelde zijn handtekening in het bestand zelf, door gebruik te maken van blockchain en aldus de unieke data in het bestand te integreren om kopiëren te voorkomen.
Dat is het principe dat aan de basis ligt van de non-fungible token, handig afgekort tot NFT: een echtheidscertificaat van een digitaal werk dat gehost wordt via de blockchain. Deze certificaten zijn niet te vervalsen. Eens verworven, kunnen ze in volle transparantie en op een veilige manier geruild of overgedragen worden. Elke NFT is dus uniek, traceerbaar, verifieerbaar en maakt het mogelijk om een digitale asset gedeeltelijk of helemaal te bezitten.
De opmars van de NFT's is nauw verbonden met die van de cryptomunten. Ze worden gecontroleerd door peer-to-peer-protocollen, gekocht en verkocht via internet als een eenheid, die wordt gedefinieerd door netjes gerangschikte data die de blockchain vormen. En het is net die technologie die het bestaan van NFT's mogelijk maakt. Een trend binnen een trend in zekere zin. Die werd bevestigd door een andere artistieke buzz. Enkele dagen na de recordverkoop van Christie's vernietigde een collectief onder de naam Burnt Banksy live op Twitter een zeefdruk van Banksy ter waarde van 95.000 dollar.
Het doel van het collectief? Het werk dat de toepasselijke naam 'Morons' droeg, digitaliseren om aldus zijn financiële activa over te hevelen naar de digitale wereld in de vorm van een NFT. In werkelijkheid zit achter de Burnt Banksy-stunt Injective Protocol, het blockchainbedrijf dat de authentieke afdruk van 'Morons' kocht van een galerie uit Parijs. Doelstelling: hun naambekendheid vergroten en de NFT populairder maken. Uiteindelijk zou de non-fungible token van de verbranding van Banksy's werk worden geveild op de online marktplaats OpenSea. De koper had er maar liefst 228,69 ETH (Etherum, de meest waardevolle cryptomunt na de Bitcoin) voor over. Dat is ruim 400.000 dollar.
De gespecialiseerde site Connaissance des Arts zei over deze "rituele verbranding met bijna alchemistische eigenschappen" dat ze paste in het huidige klassieke proces van desintermediatie. De Britse kunstenaar Damien Hirst die eveneens experimenteert met NFT's, had het over de verschuiving van een gecentraliseerd systeem - de galerieën - naar een gedecentraliseerd systeem. Dat is het idee achter 'The Currency', een verzameling handgeschilderde stippen op een A4-papier. Hirst is van plan om er 10.000 als NFT te verkopen, inclusief het origineel op papier: "Na een maand moet de koper beslissen of hij de ene versie voor de andere wil inruilen, hij kan er maar een houden. Als de NFT na een jaar niet is ingewisseld, vernietig ik het werk. Het is een heel opwindende ervaring waarmee ik kan nagaan hoe de prijs reageert op de vraag".
Tussen rebellie, technologie en marketing
Spannend? Ja zeker, maar Hirst weet als geen ander hoe speculatie in zijn wereldje in elkaar zit en de NFT's zullen de kunstmarkt wellicht naar een nieuwe zeepbel leiden. Volgens
een studie van data aggregator NonFungible.com en Atelier BNP Paribas steeg de verkoop van digitale kunst in 2020 al met 2800%, wat neerkomt op een kwart van de NFT-transactiemarkt, die zelf met 200% steeg.
Naast kunst maken gaming en metaverse de helft van de markt uit, elk met een gelijk aandeel. Blockchain en NFT's zijn inderdaad natuurlijke bondgenoten voor deze sector. Hoewel het nog steeds een niche is, gelooft het gedecentraliseerde financiële analysebureau
DeFiprime dat NFT games kunnen uitgroeien tot de norm als ze voldoende aandacht en populariteit blijven krijgen. Een van de genoemde redenen is dat - in tegenstelling tot traditionele games - gamers in hun universums echt eigenaar kunnen worden van hun in-game items. Dat betekent dat de blockchain games, die gebaseerd zijn op NFT's en digitale verzamelobjecten, een volledig nieuw businessmodel introduceren waarmee gamers echt geld kunnen verdienen. Volgens het rapport van NonFungible.com en Atelier BNP Paribas is het laatste kwart marktaandeel, na kunst en games in de brede zin van het woord, weggelegd voor sport en verzamelobjecten... We komen er nog op terug.
"De NFT zijn klaar om in de komende jaren een belangrijke opkomende activaklasse voor de virtuele economie te worden, zowel op het vlak van financiële waarde als praktische doeleinden, en tegelijk een grote driver van de economische activiteit in de virtuele wereld", aldus de auteurs van het eerder vermelde rapport. "Traditionele merken zoals Nike, Louis Vuitton en de Formule 1 zijn al de speerpunt van de eerste generatie commerciële NFT's (...). We verwachten dat meer merken de stap zullen zetten op dit virtuele terrein en er ook meer middelen in zullen investeren." Rkocht
Niet enkel kunstwerken kunnen trouwens 'getokend' worden: producten en content merken komen eveneens in aanmerking en marketeers beginnen wat dat betreft de inventaris van hun activa te maken.
Fans en de verzamelaars prikkelen
Net zoals het programma van
Tim-Berners-Lee dat aan de oorsprong van het World Wide Web lag en dat Sotheby's in de vorm van NFT verkocht voor een bedrag van 5,4 miljoen euro (het lot bevatte een geanimeerde versie van de zowat 10.000 lijnen codes en een begeleidende brief van de auteur), worden de nieuwe verzamelingsobjecten musthaves voor kenners van cryptomunten die geïnteresseerd zijn in de mogelijkheid om hun 'getokende' activa uit te breiden en tegelijk hun collega's willen imponeren.
Het succes van de app
NBA Top Shot die gelanceerd werd door Dapper Labs en de Noord-Amerikaanse Basketliga (NBA) is hiervan het tastbare bewijs: hij stelt fans in staat om videofragmenten van een basketbalmatch te bezitten, te verzamelen en te ruilen. De packs worden opgeslagen in de blockchain om hun authenticiteit te garanderen en worden verkocht voor een prijs tussen 9 en 200 dollar, schrijft Tech Crunch.
Maar om wat mee te doen? Wat voor zin heeft het om een fragment van een basketmatch die je gratis kan bekijken en herbekijken op YouTube te bezitten? Eenvoudigweg omdat het voor een fan van onschatbare waarde is om de enige eigenaar te zijn van de NFT die een mythisch fragment van zijn favoriete speler of team afspeelt. Het principe is hetzelfde als dat van Panini-albums: je koopt een willekeurige verzameling 'Highlights' zonder te weten welke je krijgt en dat speelt in de kaart van verzamelaars en speculanten die ze onderling kunnen uitwisselen op het platform. Anderhalve maand na zijn lancering genereerde NBA Top Shot reeds een omzetcijfer van 240 miljoen dollar.
Een pagina geschiedenis in een token
Elke lezer herinnert zich vast nog de sterk gemediatiseerde stunt van Jack Dorsey, de oprichter van Twitter: de 'tokenization' van de eerste tweet uit de geschiedenis van het sociale platform. Zijn NFT werd geveild op het platform Valuables; hij werd gekocht door de baas van Bridge Oracle voor de bescheiden som van 2,9 miljoen dollar...
Alle bedrijven beschikken in feite over materiële en immateriële activa. Neem bijvoorbeeld reclamecampagnes: hoeveel zou je betalen voor de eerste spot uit de radiosaga Devos & Lemmens?
Het idee doet in ieder geval zijn intrede bij muzieklabels en productiestudio's, met de 'tokenization' van nummers en zelfs volledige albums, filmscènes, enz. Onze collega's van
Le Journal du Net creëerden onlangs zelfs een token voor een artikel gewijd aan... de creatie van een NFT. Eerder slaagde een journalist van de
NY Times erin om een van zijn teksten te veilen voor 560.000 dollar, met de bedoeling de NFT markt te testen. Het artikel had als titel 'Buy this column on the blockchain' en als streamer 'Why can't a journalist join the NFT party, too?'.
NFT versie van het product
In Frankrijk stelde DDB zijn klant McDo niet lang geleden een NFT collectie voor die gebaseerd was op vier van zijn iconische producten: de Big Mac, de Sundae, De Chicken McNuggets en zijn frieten. Die werden gepresenteerd als digitale kunstwerken die gewonnen konden worden via een wedstrijd op de Instagram- en Twitterpagina's van het merk.
Naast de NFT kregen de winnaars een digitale lijst met het kunstwerk. Voor een nog mooier effect in de living! Pizza Hut pakte het iets minder decoratief aan en veilde elke week op het platform Rarible pizza slices in pixels. Het eerste virtuele stuk pizza, een peperoni, werd verkocht voor 5 ETH (8.900 dollar). Ook bij Taco Bell, een ander merk uit de Yum! Brands stal, ging men overstag voor de NFT. Het merk bood zijn vijf eerste virtuele taco's aan, voor de gelegenheid vergezeld van een bon van 500 dollar. Idem voor Campbell's Soup dat een beroep deed op de artieste Sophia Chang om zijn meest iconische producten op een andere manier op de markt te brengen. Op het programma stond een collectie van 100 virtuele werken die te koop werden gesteld op Ntwrk. De opbrengst van de veiling werd overgeschreven op de rekening van de non-profitorganisatie Feeding America. Verder was er nog het merk Charmin (P&G) dat drie NFTP 's of Non-Fungible Toilet Paper lanceerde. De kunstwerken op toiletpapier of eerder digitale creaties geïnspireerd op wc-rollen, werden aanvankelijk verkocht voor 250 dollar op Rarible.
Ook daar was het beoogde doel van Charmin geld ophalen ten voordele van een liefdadigheidsorganisatie. Ander voorbeeld: om de lancering van Reserva Ocho Sherry Cask, een limited edition rum die in september wordt verkocht, te ondersteunen kwam er een NFT Bacardi. Die zal deze gelimiteerde editie (er zijn er vijf voorzien tot 2025) in de spotlights plaatsen aan de hand van digitale effecten en foto's van de hand van de artiest Cam Kirk. Een deel van de som die via de veilingverkoop wordt verzameld, zal gestort worden op de rekening van partner bars van het merk die gerund worden door Afro-Amerikanen, in het kader van het initiatief Backing the BAR. Ook in de Verenigde Staten bood Stella Artois deze zomer ter gelegenheid van National Fried Chicken Day een NFT van kiprecepten te koop aan. Dat werd gerealiseerd in samenwerking met de chef-kok Marcus Samuelsson, ten gunste van restaurants getroffen door de pandemie.
Nieuwe modellen creëren
NFT's kunnen ook de weg vrijmaken voor nieuwe bedrijven. We weten bijvoorbeeld dat sneaker adepten bereid zijn om waanzinnige bedragen te betalen voor collector items.
RTFKT Studios speelde in op deze trend met een serie van 600 paren van
RTFKT Sneakers en andere virtuele goodies van de hand van de artiest Fewocious.
De flash verkoop van zeven minuten op het platform Nifty Gateway genereerde een omzet van 3,1 miljoen dollar. Naast de mogelijkheid om ze virtueel uit te proberen op Snapchat, kunnen de bezitters van deze NFT's ze ook inwisselen voor een fysieke versie van het product. RTFKT Studios ging ook in zee met Atari om een reeks virtuele schoenen te produceren die gedragen kunnen worden in online games zoals 'Decentraland' en 'The Sandbox'.
Nieuwe bedrijven zijn ook van plan om in deze niche te investeren. Dat is het geval bij Vuele, een marktplaats voor NFT films. Vuele zal de eerste NFT langspeelfilm ter wereld verdelen. Deze thriller die 'Zero Contact' heet, is geproducet door Enderby Entertainment, met Anthony Hopkins in de hoofdrol. "Het feit dat we voor Vuele's allereerste film zo'n beroemde ster kozen, is een belangrijke bevestiging van wat we als de volgende grens in Hollywood zien en van hoe Hollywood langspeelfilms en afgeleide collector items van filmproducten zal lanceren", verklaarde Cameron Chell, medeoprichter van Vuele.
En als het gaat om entertainment, blockchain en cryptomunten zijn de Gafam en de Batx, hun Chinese equivalenten, nooit veraf. Na eBay dat investeerde in de NFT sector door in mei de verkoop van non-fungible tokens te integreren in zijn platform, maakte de Alibaba-groep zopas bekend dat het weldra zijn NFT platform zal inhuldigen voor de verkoop van auteursrechten. Het project werd Blockchain Digital Copyright and Asset Trade genoemd en is bedoeld om makers in staat te stellen om de intellectuele eigendom van hun werken te verkopen. Het platform zal beheerd worden door het Copyright Committee van de Sichuan Blockchain Association. De kopers zullen toegang krijgen tot hun activa via Bit Universe, een wallet app van cryptomunten die geïntegreerd is in WeChat.
Wat met duurzaamheid?
Je merkte het al in de aangehaalde voorbeelden, talloze initiatieven die te maken hebben met NFT's gaan in zee met 2.0 fondsenwerving voor goede doelen. Dat betekent echter niet dat NFT's zomaar meteen een plaats verdienen in het meaningful framework van BAM. Vooral omdat deze tokens niet echt "duurzaam" zijn. Ogilvy Social.Lab, dat onlangs een zeer lijvig en compleet
rapport publiceerde over de mogelijkheden die non-fungible tokens merken kunnen bieden, haalde ook de zware ecologische voetafdruk van deze technologie aan. "Bitcoin alleen verbruikt evenveel energie als YouTube en gaming samen. Op dit moment gebruikt Ethereum dezelfde hoeveel energie om informatie te certificeren en te bewaren", aldus het rapport.
De twee cryptomunten werken dankzij mining en 'Proof of Work', die beide veel rekencapaciteit vereisen en inderdaad erg energie-intensief zijn. Vandaar de inspanningen voor een nieuwe generatie blockchain zoals Ethereum 2.0, die 'Proof of Stake' gebruiken, een andere methode om transacties te valideren, met name sneller en minder energie-intensief... "Zodra komaf is gemaakt met deze ecologische problemen, zullen NFT's en blockchain niet langer controversieel zijn", zegt Ogilvy Social.Lab.
Paradigmaverschuiving
Het bureau onthulde echter een andere valkuil, het risico op 'brand alienation'. Wetende dat cryptomunten en blockchain momenteel slechts een klein aandeel van de bevolking interesseren, moeten promotieacties die te maken hebben met NFT's zo nauwkeurig mogelijk op de juiste doelgroepen worden gericht om aldus te vermijden dat de acties onopgemerkt zouden voorbijgaan en de indruk zouden wekken dat merken niet weten waar hun consumenten mee bezig zijn.
Hoe dan ook, voor de auteurs van de Red Paper van Ogilvy Social.Lab gewijd aan NFT's "is deze technologie een echte doorbraak in de manier waarop mensen de authenticiteit van een product in het digitale tijdperk beoordelen". Het bureau vindt dat deze specifieke functie van NFT's een volledig nieuwe dimensie geeft aan de digitale marketing toolbox, meer bepaald een nieuwe digitale schaarste die "buitengewone implicaties belooft bij het stimuleren van het verlangen van de consumenten naar een product of een dienst".
De analisten van Gartner zijn het daar alvast mee eens in het laatste
Hype Cycle rapport over opkomende technologieën, dat dit jaar focust op het thema van digitaal vertrouwen. Ook zij denken dat NFT's binnen twee tot vijf jaar het stadium van trendy technologiespeeltjes van zich kunnen afschudden en zich kunnen profileren als een mature markt. We zullen het geloven als we het zien.
.gif)
dietplus verandert je leven met Pink